ARBUZ
ARBUZ ZWYCZAJNY inaczej zwany kawonem wywodzi się z Afryki. Jest uprawiany w Polsce.Łodyga płożąca się, (bywają formy o łodydze podnoszącej się). Owoce arbuza to jadalna jagoda ze słodkim, ciemnoczerwonym, pomarańczowym, żółtym lub białym miąższem. Zewnętrzna część arbuza składa się z dwóch warstw, która jest mocna i twarda, w kolorze ciemnozielonym.
BATAT
BATAT inaczej wilec ziemniaczany. Pochodzi z Ameryki Południowej i Ameryki Środkowej. Nie jest znany w dzikim stanie, jest natomiast popularny w uprawie w całej strefie tropikalnej.Jadalne są bulwy korzeniowe osiągające wagę do 3 kg. Mają biały, różowy lub czerwony miąższ.Istnieje wiele odmian uprawnych o zróżnicowanych barwach i kształtach korzeni.
BÓB
BÓB to gatunek rośliny jednorocznej. Jest uprawiany jako warzywo w wielu krajach świata, ale w północnej Afryce i w Iranie rośnie dziko.Owoce są w kształcie strąku, obłego, zwisającego w dół. Bób osiąga do 12 cm, zawiera 2 do 5 nasion rozdzielonych gąbczastymi przegródkami. Nasiona mają kształt soczewki lub nerki, osiągają 35 mm długości.
BROKUŁ
BROKUŁ pochodzi z Cypru. Nie występuje na stanowiskach naturalnych.Brokuły mają mnóstwo wartości odżywczych, witamin, soli mineralnych oraz innych składników biologicznie czynnych, ponadto są niskokaloryczne. Są dobrym źródłem minerałów takich jak: potas, wapń, żelazo, fosfor, mangan, magnez, siarka oraz witamin: A (beta-karoten), B1, B2, B6, C, K, PP
BRUKIEW
BRUKIEW – inna nazwa to karpiel. Odmiana kapusty rzepaku. Roślina dwuletnia. W pierwszym roku wegetacji powstaje wieniec liści odziomkowych oraz korzeń spichrzowy, a w drugim roku wegetacji pęd nasienny. Uprawiana jest w strefach klimatów umiarkowanych i chłodnych jako warzywo i roślina pastewna. WARTOŚĆ ODŻYWCZA. Warzywo bogate jest w witaminę C.
BRUKSELKA
KAPUSTA BRUKSELSKA (zwana brukselką) jest to roślina, która prawdopodobnie powstała ze skrzyżowania jarmużu i kapusty głowiastej w Belgii. Uprawiana od XVII wieku głównie w Europie Zachodniej i Północnej. WARTOŚĆ ODŻYWCZA. Zawiera dużą ilość witamin: K, C, A, B6, B9, B1, podwyższone ilości potasu, manganu, i trochę żelaza.
BURAK ĆWIKŁOWY
BURAK ĆWIKŁOWY ma jadalny, czerwony korzeń i czerwonawe liście. Jest rośliną dwuletnią. W pierwszym roku uprawy tworzy korzeń spichrzowy i rozetę liści, a w drugim pęd kwiatostanowy. Kształt korzenia spichrzowego jest cechą odmianową. Odmiany o korzeniach wydłużonych mają dłuższy okres wegetacji niż odmiany o korzeniach kulistych lub płaskokulistych.
BURAK LIŚCIOWY
BURAK LIŚCIOWY inaczej boćwina. Roślina uprawiana dla liści jako jednoroczna. Wywodzi się z basenu Morza Śródziemnego.Liście podobne do liści buraka ćwikłowego czy cukrowego. U niektórych odmian nerwy liściowe są błyszczące, barwy biało-srebrnej.
CEBULA PERŁOWA
CEBULA PERŁOWA w formie dzikiej spotykana jest od Europy Południowej i Afryki Północnej do zachodnich i południowych regionów ZSRR, przy czym tworzy ona wiele form uprawnych. Od cebuli perłowej pochodzi prawdopodobnie por. Cebula perłowa jest rośliną trwałą, osiągającą wysokość 30-60 cm. Nie wytwarza jednej głównej cebuli, lecz tylko boczne cebulki.
CEBULA ZWYCZAJNA
CEBULA ZWYCZAJNA to gatunek rośliny należącej do rodziny czosnkowatych. Odmiany botaniczne to cebula kartoflanka, cebula wielopiętrowa. Nazwa botaniczna tej rośliny to czosnek cebula, w użyciu głównie nazywana cebulą. Pochodzi z Azji Środkowej, obecnie występuje tylko w uprawie. W Polsce uprawia się ją w kilku odmianach, głównie: cebula dako.
CHRZAN POSPOLITY
CHRZAN POSPOLITY to roślina uprawna i często dziczejąca. W Polsce występuje pospolicie na całym obszarze. Chrzan osiąga wysokość od 40 do 150 cm. Korzeń to długi, mięsisty o barwie jasnożółtej, na przekroju biały. O bardzo silnym aromacie i ostrym smaku. Korzeń zawiera: m.in. glikozyd sinigryna, witaminy: A, C, E, z grupy B.
CIECIERZYCA POSPOLITA
CIECIERZYCA POSPOLITA to gatunek rośliny jednorocznej. Pochodzi prawdopodobnie z Azji Mniejszej. Owoc to zwisający strąk zawierający dość duże, gruszkowatego kształtu nasiona o barwie białożółtawej, czerwonawej lub brunatnej. Ciecierzyca zawiera aż 25 % białka o korzystnym składzie aminokwasowym, dlatego może zastępować mięso.
CYKORIA ENDYWIA
CYKORIA ENDYWIA to gatunek rośliny jednorocznej lub dwuletniej, należący do rodziny astrowatych. Endywia pochodzi z wybrzeży Morza Śródziemnego i Azji Zachodniej.Łodyga: ma wysokość 0,5-1,5 m, zwykle naga. Roślina zawiera sok mleczny.Odmiany:ENDYWIA ESKARIOLA – o liściach gładkich.ENDYWIA KĘDZIERZAWA – o karbowanych, postrzępionych liściach.
CYKORIA SAŁATOWA
CYKORIA SAŁATOWA inaczej radicchio lub czerwona cykoria – odmiana cykorii podróżnik. Jest rośliną dwuletnią, wytwarza duży mięsisty korzeń spichrzowy i rozetę liści odziomkowych. Liście: czerwono-fioletowe z białymi żyłkami. Liście zawierają goryczkę, która pozytywnie oddziałuje na układ naczyniowy organizmu.
CZOSNEK POSPOLITY
CZOSNEK POSPOLITY pochodzi z Azji Środkowej, skąd rozprzestrzeniony został jako roślina uprawna (roślina dwuletnia lub jednoroczna) do Europy i północnej Afryki, z czasem trafił na inne kontynenty.Odmiany uprawne: ARKUS – odmiana krajowa, średnio wczesna, ma duże główki o dużych ząbkach z fioletowo brązową łuską, wytwarza dużą liczbę cebulek.
DYNIA
DYNIA to roślina jednoroczna obejmująca ok. 20 gatunków. W stanie dzikim występuje w strefach klimatu gorącego i ciepłego Ameryki. Łodyga jest płożąca i wytwarza wąsy czepne. Owoce dyni to duże jadalne jagody, które osiągają masę do 200 kg. Gatunki uprawiane w Polsce to: dynia olbrzymia, dynia piżmowa i dynia zwyczajna. Odmiany dyni: kabaczek.
FASOLA WIELOKWIATOWA
FASOLA WIELOKWIATOWA to gatunek roślin jednorocznych. Pochodzi z Ameryki Środkowej, uprawiany jest w obu Amerykach, w Azji oraz w Europie. Kwiaty o barwie czerwonej lub białej z 10-cioma pręcikami (9 zrośniętych i jeden wolny) oraz jednym słupkiem. Owoc to szorstki strąk, szeroki i płaski, łukowato wygięty, o dużej ilości włókien.
FASOLA ZWYKŁA
FASOLA ZWYKŁA to gatunek roślin jednorocznych. Pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej. W Polsce występuje wyłącznie jako roślina uprawna. Owoce to wydłużone strąki.Odmiany fasoli zwykłej różnią się wysokością łodygi, barwą strąków, zawartością w nim włókna, a także wielkością nasion i długością okresu wegetacji.
GROCH
GROCH to rodzaj roślin jednorocznych. Występują odmiany grochu zarówno płożące jak i pnące, osiągające w sprzyjających warunkach wysokość do 2 metrów. Liście są zakończone wąsami służącymi do przyczepiania się. Natomiast owoce to strąki mające kształt podłużnej torebki, zawierające kilka niewielkich nasion. W Polsce występuje tylko groch zwyczajny.
KALAFIOR
KALAFIOR to odmiana kapusty warzywnej. Znany jest wyłącznie z uprawy. Roślina znana była już w starożytnym Rzymie i Grecji, skąd rozprzestrzeniła się do innych krajów. W Polsce zaczęto uprawiać to warzywo na przełomie XVI i XVII wieku. Kalafior zawiera m.in.: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor.
JARMUŻ
JARMUŻ jest to roślina dwuletnia należąca do rodziny kapustowatych. Jedna z najstarszych form użytkowych kapusty dzikiej, od której się wywodzi. W starożytności uprawiany jako roślina ozdobna i jadalna. Znany jest wyłącznie z uprawy. Częścią jadalną jarmużu są duże fryzowane liście.
KAPUSTA GŁOWIASTA CZERWONA
KAPUSTA GŁOWIASTA CZERWONA pochodzi z Azji. Dzisiaj kapusta czerwona uprawiana jest w Chinach, Europie i obu Amerykach. Jest odmianą kapusty białej. Mniej popularna, zawiera więcej składników mineralnych niż kapusta biała. Jej liście zawierają antocyjaniny, co nadaje jej ciemny czerwonofioletowy kolor.
KALAREPA
Pierwsze uprawy kalarepy pojawiły się w końcu XVIII wieku w Europie Zachodniej. Do Polski dotarła dopiero w XIX wieku. Jest rośliną dwuletnią należąca do rodziny kapustowatych. Znana jest wyłącznie z uprawy. WARTOŚĆ ODŻYWCZAWarzywo bardzo cenne, o dużych wartościach odżywczych i smakowych. Najbogatszą w witaminy i sole mineralne częścią rośliny są…
KAPARY
KAPARY należą do nich ok. 250 gatunków występujących w strefie tropikalnej, a tylko dwa gatunki występują w Europie. Charakterystyczną cechą jest występowanie parami hakowatych kolców przy nasadzie liścia (często widoczne są one tylko na niedojrzałych liściach). Kwiaty są duże, na długich szypułach, pachnące, w kolorze białym, kremowym, lub różowym.
KAPUSTA CHIŃSKA
KAPUSTA CHIŃSKA pochodzi z Azji Wschodniej. Uprawiana jest w Chinach, w Ameryce Północnej i w Europie. Dwuletnia roślina o grubym i bulwiastym w kształcie kłączu. Liście odziomkowe dość duże i szerokie o kształcie owalnym lub okrągławoowalnym, brzegi faliste. Kwiat czterokrotny. Owocem jest łuszczyna z dzióbkiem o długości do 1 cm.
KAPUSTA GŁOWIASTA BIAŁA
KAPUSTA GŁOWIASTA BIAŁA nie występuje w stanie dzikim, jedynie w uprawie. Wytwarza zwartą, pojedynczą głowę, okrytą liśćmi. Wewnątrz tworzą ją liście płonne. Łodyga ma skrócony pęd tworzy razem z liśćmi głowę. Odmiany wczesne mają mniejsze główki i bardziej luźne liście. Odmiany późne tworzą głowy większe, bardziej zbite, czasami nalot woskowy.
KAPUSTA GŁOWIASTA CZERWONA
KAPUSTA GŁOWIASTA CZERWONA pochodzi z Azji. Dzisiaj kapusta czerwona uprawiana jest w Chinach, Europie i obu Amerykach. Jest odmianą kapusty białej. Mniej popularna, zawiera więcej składników mineralnych niż kapusta biała. Jej liście zawierają antocyjaniny, co nadaje jej ciemny czerwonofioletowy kolor.
KAPUSTA PEKIŃSKA
KAPUSTA PEKIŃSKA pochodzi z północnych terenów Chin i Japonii. Jest uprawiana w wielu rejonach świata o umiarkowanym klimacie. Roślina roczna o liściach odziomkowych, dużych, kształtu owalnego. Liść szeroki, pomarszczony i żyłkowany z brzegu falisty. Kwiaty czterokrotne. Owoc – łuszczyna z krótkim dzióbkiem.
KAPUSTA WŁOSKA
KAPUSTA WŁOSKA jest to roślina dwuletnia należąca do rodziny kapustowatych. Nie występuje w stanie dzikim, jedynie w uprawie. Pokrój: wytwarza duże, pojedyncze głowy, podobne do głów kapusty głowiastej, lecz o pomarszczonych liściach.
KARCZOCH ZWYCZAJNY
KARCZOCH ZWYCZAJNY gatunek wieloletniej rośliny zielnej. Pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, obecnie uprawiany w całej Europie i Ameryce Północnej. Łodyga dorasta do około 2 m. W Polsce uprawiana sporadycznie. Karczochy zawierają cukry (inuline, która może być spożywana przez chorych na cukrzycę), białka, tłuszcze i witaminę C.
KARCZOCH ZWYCZAJNY
KARCZOCH ZWYCZAJNY gatunek wieloletniej rośliny zielnej. Pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, obecnie uprawiany w całej Europie i Ameryce Północnej. Łodyga dorasta do około 2 m. W Polsce uprawiana sporadycznie. Karczochy zawierają cukry (inuline, która może być spożywana przez chorych na cukrzycę), białka, tłuszcze i witaminę C.
MANIOK JADALNY
MANIOK JADALNY Główne rejony uprawy: Brazylia, Boliwia, Paragwaj, Meksyk, Madagaskar, Indie, Malezja, Nowa Gwinea, Wyspy Samoa oraz cała Afryka na południe od Sahary. Stał się odpowiednikiem ziemniaka w strefie klimatu umiarkowanego. Gatunek rośliny uprawnej należący do rodziny wilczomleczowatych. Pochodzi z Brazylii.Częścią użytkową są bulwy korzeniowe.
MARCHEW ZWYCZAJNA
MARCHEW ZWYCZAJNA to gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Występuje w stanie dzikim pospolicie na terenach Europy, Azji i północnej Afryki. Jest również rośliną uprawną. W Polsce w stanie dzikim jest rośliną bardzo pospolitą. Roślina dwuletnia. W klimacie umiarkowanym w pierwszym roku wegetacji roślina tworzy różyczkę liści oraz gruby korzeń.
MELON
MELON to gatunek ogórka z jadalnym owocem. Pochodzi prawdopodobnie z Azji lub Afryki. Na obydwu tych kontynentach można spotkać jego dziko rosnące odmiany. W Polsce uprawiany od XVII wieku. Istnieje wiele odmian uprawnych melona, różniących się wyglądem, wielkością i smakiem.
MIECHUNKA JADALNA
MIECHUNKA JADALNA (inne nazwy to: rodzynek brazylijski, wiśnia peruwiańska, jagoda inkaska). Pochodzi z Ameryki Południowej, ale rozprzestrzenił się w wielu innych regionach świata, a także w wielu regionach Afryki, Azji i Polinezji. W Polsce jest uprawiany czasami.Roślina owłosiona, silnie rozgałęziona o wzroście sympodialnym.
MIECHUNKA POMIDOROWA
MIECHUNKA POMIDOROWA to gatunek rośliny jednorocznej, która pochodzi z Meksyku, Salwadoru i Gwatemali. W uprawie rozpowszechniona została w wielu ciepłych krajach. W Polsce uprawiana jest dość rzadko i przejściowo dziczejąca. Owoce ma żółte lub fioletowe, w osłonie (skórzastym kielichu) podobnego koloru, skórka pokryta jest woskiem, ważą 50-75 g.
MNISZEK LEKARSKI
MNISZEK LEKARSKI zwany mniszkiem pospolitym. Inne nazwy mniszka: mlecz (ze względu na sok mleczny) – jest to nazwa myląca, bowiem istnieje inny rodzaj roślin o nazwie mlecz. Gatunek rośliny wieloletniej z rodziny astrowatych. Owocostan mniszka pospolitego jest potocznie nazywany dmuchawcem.Występuje na siedliskach otwartych: nieużytkach, łąkach, polach.
OBERŻYNA
OBERŻYNA inaczej bakłażan (psianka podłużna). Pochodzi z Afryki, Egiptu, Arabii i Indii. W Polsce uprawiana wyłącznie w sprzyjających warunkach mikroklimatycznych. Owoc – to wydłużona lub kulista, do 30 cm, soczysta jagoda w kolorze fioletowym lub brunatnym.Bakłażany uprawiane są w parnych tropikach i subtropikach na całym świecie od Indii Zachodnich.
OGÓREK
OGÓREK to rodzaj rośliny jednorocznej. Pochodzi ze Środkowej Azji. Należą do niego 53 gatunki.Gatunki uprawiane we florze Polski to: ogórek melon, (melon) oraz ogórek siewny. WARTOŚĆ ODŻYWCZAOgórki są cenne ze względu na smak i zawartość wielu związków o charakterze zasadowym, co korzystnie wpływa na trawienie i odkwasza organizm.
OLIWKA EUROPEJSKA
OLIWKA EUROPEJSKA to gatunek drzewa należący do rodziny oliwkowatych. Jest nieznany ze stanu naturalnego. Uprawiany jest w rejonie Morza Śródziemnego i wielu innych obszarach o ciepłym klimacie: Wyspy Kanaryjskie, Krym, Kaukaz, południowo-zachodnia Afryka, Indie, Japonia, Kalifornia, Bermudy, Jamajka, Ameryka Południowa.
PAPRYKA ROCZNA
PAPRYKA ROCZNA posiada inne nazwy: pieprzowiec roczny, pieprzowiec ostry, pieprz chilijski, pieprz turecki, pieprz hiszpański. Pochodzi z tropikalnych obszarów Ameryki. Jest rośliną uprawną. W Polsce jest uprawiana jako roślina jednoroczna, ale w krajach tropikalnych jest byliną. Papryka osiąga wysokość 20-50 cm.
POCHRZYN CHIŃSKI
POCHRZYN CHIŃSKI – inna nazwa to chiński ziemniak. Pochodzi z Azji Wschodniej (Chiny, Japonia, Korea), rozprzestrzenił się też w innych regionach o klimacie tropikalnym. Owoc to 3-skrzydlata torebka zawierająca uskrzydlone nasiona. W częśći podziemnej są bulwy zawierające dużo skrobi.
PIETRUSZKA ZWYCZAJNA
PIETRUSZKA ZWYCZAJNA to gatunek rośliny dwuletniej z rodziny selerowatych. Dziko rośnie na półwyspie Apenińskim i Bałkanach, w północno-zachodniej Afryce i na Wyspach Kanaryjskich. Zdziczała w całej Europie, Ameryce, Afryce, Nowej Zelandii, Australii i Japonii.Zastosowanie: jest uprawiana jako warzywo (spożywany jest zarówno korzeń jak i części zielone).
PIETRUSZKA KORZENIOWA
PIETRUSZKA KORZENIOWA dziko rośnie na półwyspie Apenińskim i Bałkanach, w północno-zachodniej Afryce i na Wyspach Kanaryjskich. Zdziczała w całej Europie, Ameryce, Afryce, Nowej Zelandii, Australii i Japonii.Wszystkie liście są połyskujące. Odziomkowe i rosnące na dole łodygi z ogonkiem, trójkątne, potrójnie lub podwójnie pierzaste.
PIEPRZYCA SIEWNA
PIEPRZYCA SIEWNA to inna nazwa rzeżucha ogrodowa. Gatunek rośliny jednorocznej z rodziny kapustowatych. Pochodzi z południowo-zachodniej Azji, Pakistanu, Etiopii i Egiptu. Uprawiana na całym świecie. Roślina znana jest w Polsce też pod zwyczajową nazwą „rzeżucha”, „rzeżucha siewna” lub „rzeżucha ogrodowa”.
PASTERNAK ZWYCZAJNY
PASTERNAK ZWYCZAJNY to roślina dwuletnia. Siedlisko: miedze, łąki, śmietniska, przydroża i pola uprawne (chwast). Lubi tereny lekko wilgotne. W Ameryce zdziczały z uprawy stał się uciążliwym chwastem.Korzeń u dzikich roślin cienki i wcześnie drewniejący, u odmian uprawnych gruby, jadalny o charakterze spichrzowym. Kształt wydłużony (do 35 cm).
POR
POR to gatunek rośliny dwuletniej z rodziny czosnkowatych. Pochodzi z Azji Mniejszej, uprawiano ją w celach konsumpcyjnych w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Na tereny Polski trafiła w średniowieczu.Odmiany uprawne:• Wczesne: Jolant , Varna (rośliny wysokie, cienkie, zgrubienie cebulowe wydatne), Bluevetia (łodyga gruba 20-25cm.
PORTULAKA WARZYWNA
PORTULAKA WARZYWNA to gatunek rośliny jednorocznej. Pochodzi z Grecji i Azji (Chiny i Himalaje). Znana była już w starożytnym Egipcie. Roślina uprawna. Występuje na polach uprawnych, przydrożach. Roślina miejsc suchych, często rośnie na piaskach.Łodyga: Naga, płożąca lub wzniesiona, często podbarwiona czerwonawo, soczysta.
RABARBAR OGRODOWY
RABARBAR OGRODOWY pochodzi z obszarów Azji Środkowej, Bułgarii i prawdopodobnie południowej Syberii. Obecnie uprawiany jest w całej strefie klimatu umiarkowanego, także w Polsce. Rabarbar to bylina o wysokości do 1,5 m. Jej część podziemną stanowi grube, skrócone kłącze, zwane karpą. Z dolnej części karpy wyrastają częściowo zdrewniałe korzenie.
ROSZPONKA WARZYWNA
ROSZPONKA WARZYWNA to gatunek rośliny należący do rodziny kozłkowatych. Jej ojczyzną jest Europa, Azja Mniejsza i Afryka Północna]. W Polsce jest rośliną uprawną, ale zdziczałe formy występują również na siedliskach naturalnych. Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Siedlisko: przydroża, zbocza, rowy i pola uprawne (jako chwast lub roślina uprawna).
ROKIETTA SIEWNA
ROKIETTA SIEWNA (Inna nazwa to Rukola). Gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny kapustowatych. Łodyga dorasta do około 75 cm. Cała roślina jest z rzadka, owłosiona. Liście Lirowato-pierzastodzielne, ciemnozielone. Kwiaty zebrane w szczytowe kwiatostany, o bladożółtych kwiatach z ciemnofioletowymi żyłkami. Owoce Wydłużone i spiczasto zakończone.
RUKIEW WODNA
RUKIEW WODNA to gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Zasięg rodzimy obejmuje Europę i Azję, ale jako gatunek zawleczony szeroko rozprzestrzenił się na wszystkich kontynentach świata. W Polsce występuje rzadko, głównie w zachodniej części kraju.
RZEPA
RZEPA – inne nazwy to kapusta właściwa typowa, rzepa właściwa typowa. Rzepa znana jest wyłącznie z uprawy. Warzywo popularne w strefie klimatu umiarkowanego na całym świecie. U roślin zasianych wczesną wiosną łodyga, kwiaty i owoce wytwarzają się w tym samym roku (roślina jednoroczna). Zwykle jednak rzepa uprawiana jest jako poplon ścierniskowy.
RZODKIEW CZARNA
RZODKIEW CZARNA to kultywar rzodkiewki. Powszechnie uprawiana w wielu odmianach, głównie dla celów leczniczych.WARTOŚĆ ODŻYWCZACzarna rzepa ma w sobie dużo siarki, która ma dobroczynny wpływ na nasze włosy. Rzepa zawiera witaminy: A, C i witaminy z grupy B. Jest źródłem dobrze przyswajalnych pierwiastków: potasu, żelaza, magnezu, cynku i wapnia.
SALEP
SALEP (bulwy storczyków, gł. storczyka męskiego).Napój, przyrządzany ze sproszkowanych bulw storczyka męskiego, znany w kuchni tureckiej i w kuchni bałkańskiej. Salep posiada właściwości rozgrzewające. Współcześnie salep najczęściej jest przygotowany z proszku instant, z mlekiem i cynamonem.
RZODKIEWKA
RZODKIEWKA jest to odmiana rzodkwi zwyczajnej, która występuje tylko w uprawie. Rzodkiew czarna i rzodkiew japońska to kultywary rzodkiewki. Jest to roślina jednoroczna lub dwuletnia, owadopylna, kwitnie od maja do czerwca. Roślina miododajna i dobre źródło pyłku dla pszczół.
RZODKIEW JAPOŃSKA
RZODKIEW JAPOŃSKA znana pod nazwą daikon. To roślina uprawna, bardzo popularna w krajach Dalekiego Wschodu, aczkolwiek w naszym klimacie roślina ta znajduje optymalne warunki do wydania zadowalającego plonu. Daikon jest rośliną jednoroczną wytwarzającą mięsiste, wydłużone lub kuliste zgrubienia o masie od 50 gramów do 16 kilogramów.
SALEP
SALEP (bulwy storczyków, gł. storczyka męskiego).Napój, przyrządzany ze sproszkowanych bulw storczyka męskiego, znany w kuchni tureckiej i w kuchni bałkańskiej. Salep posiada właściwości rozgrzewające. Współcześnie salep najczęściej jest przygotowany z proszku instant, z mlekiem i cynamonem.
SALSEFIA
SALSEFIA to roślina uprawna, warzywna. Ma stożkowaty korzeń, o jasnej skórce. Salsefię możemy przechowywać w piwnicy w gruncie lub pod przykryciem. Salsefia zawiera: węglowodany 18,5g, witaminy: A, B1, B2, C, E: 6, minerały: wapń, fosfor, żelazo, magnez WARTOŚĆ KALORYCZNA w 100 g jest 93 kcal
SAŁATA SIEWNA
SAŁATA SIEWNA to gatunek rośliny jednorocznej z rodziny astrowatych. Występuje wyłącznie w uprawie.Wyróżnia się 4 odmiany botaniczne:SAŁATA GŁOWIASTA, występująca w dwóch formach: – sałata masłowa – o miękkich, delikatnych liściach- sałata krucha – o liściach twardych, sztywnych i pofałdowanychSAŁATA RZYMSKA, sałata długolistna SAŁATA DĘBOLISTNA.
SELER KORZENIOWY
SELER KORZENIOWY to roślina dwuletnia. W Polsce w stanie dzikim występuje tylko na wyspie Uznam. Jest uprawiany w wielu rejonach świata, czasami przejściowo dziczejący. Łodyga osiąga wysokość do 1 m (kwitnąca). Korzeń bulwiasty, spichrzowy.Odmiany botaniczne:seler typowy – odmiana dziko rosnąca;seler korzeniowy – tylko w uprawie;seler naciowy.
SELER NACIOWY
SELER NACIOWY pochodzi od dziko rosnącego selera na terenie Europy, Azji, Ameryki. Zawiera dwa razy więcej witaminy C, niż owoce cytrusowe. Zawiera też naturalną witaminę E, B-kompleks, łącznie z kwasem foliowym i wit. PP. Zawartość w selerze beta-karotenu zależy od odmiany selera – w tych o jaśniejszych łodygach jest go mniej.
SIEDMIOLATKA
SIEDMIOLATKA w stanie dzikim występuje na Syberii w okolicach jeziora Bajkał i na Ałtaju. Jest uprawianym warzywem cebulowym na Dalekim Wschodzie, a zwłaszcza w Japonii i Chinach, gdzie znana już była w czasach starożytnych. Siedmiolatka różni się od cebuli zwyczajnej tym, że nie tworzy wyraźnie zgrubiałych cebul.
SOCZEWICA JADALNA
SOCZEWICA JADALNA to gatunek rośliny jednorocznej lub dwuletniej. Soczewica jest uprawiana w wielu krajach świata, głównie w Kanadzie, Indiach, Turcji oraz USA. W Polsce też jest uprawiana, czasami dziczejąca. Uprawiana jest też jako roślina pastewna. Kwiaty wyrastają po 2-3 na długich szypułkach. Są drobne, niebieskiego koloru.
SZCZAW ZWYCZAJNY
SZCZAW ZWYCZAJNY występuje w całej Europie i na większości obszaru Azji, w Afryce Północnej, w Australii i Ameryce Południowej. W Polsce gatunek pospolity na całym. Jest to roślina osiągająca wysokość od 30 do 100 cm. Ma duże liście na długich ogonkach i głęboko sięgający korzeń. Można go spotkać nie tylko w ogrodach, ale też na łąkach.
SZALOTKI
SZALOTKI są to drobne, wydłużone cebulki barwy fioletowo-brązowej lub fioletowo-szarej, rosną w gniazdach. Ich smak jest bardzo delikatny i nadają się doskonale na konserwy. Chrakteryzuje się delikatnym, orzeźwiającym i aromatycznym zapachem. Wykorzystywana jest do przyprawiania potraw, sosów i sałatek. Nadaje się również do marynowania.
SZCZYPIOREK
SZCZYPIOREK to gatunek rośliny z rodziny czosnkowatych. W stanie dzikim jest szeroko rozprzestrzeniony na kuli ziemskiej. Występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Jest też powszechnie uprawiany w wielu krajach świata. WARTOŚĆ ODŻYWCZA Liście zawierają dużo witaminy C (50-100 mg w 100 g), karoten, witaminę B2, sód, wapń, potas, fosfor i żelazo.
SZPINAK ZWYCZAJNY
SZPINAK ZWYCZAJNY pochodzi prawdopodobnie z Bliskiego Wschodu. Jest rośliną jednoroczną, niewymagającą specjalnych warunków atmosferycznych, ani siedliskowych. Jadalną częścią rośliny są jego liczne liście (liście strzałkowate lub jajowate, długoogonkowe)., uprawiany jako roślina warzywna.
SZPINAK NOWOZELANDZKI
SZPINAK NOWOZELANDZKI (inna nazwa: trętwian czterorożny). Rośnie dziko w Nowej Zelandii, na Tasmanii oraz w południowej i zachodniej Australii. Łodyga rozgałęziona, płożąca, do 1 m. Liście duże, ciemnozielone, kształtem przypominają liście szpinaku. Roślina uprawiana jako warzywo. WARTOŚĆ ODŻYWCZA Zawiera duże ilości witaminy C i prowitaminy A.
SŁONECZNIK BULWIASTY
SŁONECZNIK BULWIASTY inaczej topinambur. Gatunek rośliny z rodziny astrowatych, pochodzący z Ameryki Północnej. Został rozpowszechniony na różnych kontynentach jako roślina jadalna, pastewna i ozdobna. Słonecznik bulwiasty jest byliną, uprawianą zwykle jako roślina jednoroczna.
ZIEMNIAK
ZIEMNIAK to roślina, która wywodzi się z Andów, gdzie udomowiono ją ok. 8 tysięcy lat temu. Ziemniak został przywieziony do Europy w końcu XVI wieku, w ciągu następnych stuleci stał się integralną częścią wielu kuchni z całego świata. W wyniku setek lat krzyżowania i sztucznej selekcji do dziś powstało ponad tysiąc odmian uprawnych ziemniaka.
WĘŻYMORD CZARNY KORZEŃ
WĘŻYMORD CZARNY KORZEŃ inaczej skorzonera. Pochodzi z południowej i środkowej Europy oraz części Azji (Syberia Zachodnia, Kaukaz, Zakaukazie, Dagestan). Jest uprawiany w niektórych krajach świata. Rośnie w klimacie umiarkowanym, sadzony wiosną dojrzewa w listopadzie. Posiada długie lancetowate liście.